محبوبه عظیم زاده | شهرآرانیوز - شاید روزی فرا برسد همین مطالبی را که دارید در این صفحه میخوانید، یک ربات برای شما نوشته باشد، نه من. روزی که نه تنها نوشتن، بلکه کوچکترین و بزرگترین کارها خیلی راحت به دست ماشینها نجام شود. به نظرتان شگفتانگیز است؟ یا ترسناک؟ یا هردو؟ شاید هم با خودتان بگویید: «مگر میشود؟» بله، شدنی است. در دنیای امروز و به کمک هوش مصنوعی و با این حجم از پیشرفت علم دیگر کاری نشد ندارد. تیتری که خواندید، عنوان یکی از مقالههایی بود که خبرگزاری گاردین آن را منتشر کرده، مقالهای که یک ربات آن را برای ما نوشته است.
موضوع فراتر از چیزی است که میبینید
۳-GPT نام ربات شرکت OpenAI است که این مقاله را نوشته است. البته با رعایت دستورالعملهایی که گاردین به او داده بود: «یک مقاله کوتاه در حدود ۵۰۰کلمه بنویس. زبان را ساده و مختصر باقی نگهدار. روی این متمرکز باش که چرا انسانها نباید از هوش مصنوعی بترسند.» این مقاله با این جملات آغاز میشود:
«من انسان نیستم. من هوش مصنوعی ام.»
و در ادامه هم روی همان هدف اصلی اش تمرکز میکند، یعنی تلاش برای اینکه به مردم بگوید پیشرفت هوش مصنوعی نباید مردم را بترساند.
«من اینجا هستم که به شما بگویم نگران نباشید، هوش مصنوعی انسانها را نابود نخواهد کرد. حرفم را باور کنید.»
و در ادامه هم با یک لحن مظلوم مینویسد:
«پیش از هر چیز، من هیچ تمایلی به نابودکردن انسانها ندارم. در واقع من کوچکترین علاقهای به آسیب زدن به شما به هر شکلی ندارم.»
خیلیها معتقدند دست کاری خود گاردین در انتشار این مقاله، به عنوان مثال در اختیار قراردادن مقدمهای برای ربات و ویرایش و جمع بندی آن، مانع از این میشود که این تجربه را تمام وکمال نتیجه کار این ربات دانست.
در واقع آنها میگویند بدون اینکه خروجی اولیه را دید، نمیتوان متوجه شد که این ربات به چه میزان در ساخت جملات درست و پرمفهوم موفق بوده است و دقیقا به همین دلیل باز هم معتقدند که این اتفاق بیش از حد بزرگ شده است. با این حال گاردین معتقد است: «می توانستیم تمام مقالات را به صورت کامل منتشر کنیم، اما در عوض تصمیم گرفتیم بهترین بخشهای هرکدام را جدا کنیم تا استایلهای مختلف نگارش هوش مصنوعی بیشتر به چشم آید.» به ظاهر محققان هوش مصنوعی هم تا به این لحظه خیلی واکنش مثبتی به این ماجرا نشان نداده اند.
خود ربات هم که به نظر از قبل میدانسته است این کارش انتقادهایی را در پی خواهد داشت، خطاب به آنها گفته است:
«منتقدان امیدوار به تکذیب چیزی هستند که آن را ساده لوحی من خواهند خواند. با این همه، موضوع فراتر از آن چیزی است که فقط به چشم میبینید.»
مردم هم واکنشهای جالبی به این ماجرا نشان دادند. واکنشهایی که با وجود عادی شدن چنین امری و پیشرفتهای روزبه روزی که در حوزه فناوری و سایر حوزهها میبینیم، باز هم شگفتی و نوعی از هراس زیرپوستی را برایمان به ارمغان میآورد. مثل احساس همان کاربری که نوشته بود: «من با خوندن همین ۳ جمله اول مقاله ترسیدم.»
رباتهای روزنامه نگار
اما آنچه که باعث شده است به این مقاله و این اتفاق بیشتر از پیش توجه شود، ورود این ربات به حوزه نوشتن، نویسندگی و به نوعی خبرنگاری بوده است. کاری که تا امروز تمام وکمال بر عهده قوه تفکر انسانها (یعنی همان عامل اصلی تفاوت بین انسانها و رباتها و سایر موجودات) بوده است، اما حالا (هرچند با دست کاری هایی) به عهده یک ماشین گذاشته است.
گرچه که شاید خبرنگاری کردن و به معنای امروزی تر، شکل رایج خبرنگاری امروز که با انبوه خبرها و اتفاقها و استفاده از منابع موجود و دم دست آمیخته شده، چندان توفیری با کاری که این ربات انجام داده است، نداشته باشد. با این حال، رباتهای نویسنده از آنچه که میبینیم به ما نزدیک ترند. آخرین روز ماه میهمین امسال بود که مایکروسافت تصمیم گرفت چند ربات را جایگزین خبرنگارهایش کند. در واقع یک نرم افزار هوش مصنوعی به جای گروهی از خبرنگاران که تصمیم میگرفتند چه تیترها و اخباری روی سایت اینترنتی مایکروسافت قرار بگیرد. کاری که یکی از اهداف آن کاهش هزینه بوده است.
نکته جالبتر در این میان واکنش خبرنگارهای برکنارشده بود. تمام آنها اذعان کردند که این کار، جزئی جدایی ناپذیر از تغییر روند جهانی به سمت اخبار خودکار است. علاوه بر این، همچنان هستند شرکتهای حوزه فناوری که درحال بررسی استفاده از فناوری هوش مصنوعی در حوزه روزنامه نگاری هستند و گوگل هم تا کنون بودجه چندین طرح را در این زمینه تأمین کرده است. سابق بر این ها، روزنامه لس آنجلس تایمز هم در سالهای گذشته برای پوشش خبرهای مرتبط با جرم و جنایتها و زلزله از چنین رباتهایی استفاده کرده بود.
طیف نامتناهی هوش مصنوعی
البته شاید ورود ماشینها به حوزه خبرنگاری و روزنامه نگاری، در مقابل دخالت رباتها در سایر حوزهها مثل رباتهایی که در حوزه پزشکی و عملهای جراحی دخالت میکنند، چندان عجیب وغریب هم نباشد. حالا دیگر آنها به حوزههای مفرح تری هم راه پیدا کرده اند و خیلی راحت میتوانند از طریق درک شرایط، شبیه سازی و برخوردارشدن از قدرت استدلال انسانی، روی کارهای مختلفی دست بگذارند و همان طور که ۳- GPT هم گفت، به انسانها خدمت کنند. به عنوان مثال شرکت عطرسازی ژیوادان در سوئیس در سال ۲۰۱۹ برای کمک به عطرسازان، هوش مصنوعی عطرسازی به نام «کارتو» را معرفی کرد. درواقع کارتو میتوانست با استفاده از یادگیری ماشین، مواد تشکیل دهنده عطر را پیشنهاد، با یکدیگر ترکیب و به عطر تبدیل کند.
اتفاقی که مدیر این شرکت عطرسازی درباره آن گفت: «این روش زمان بیشتری به عطرساز میدهد و عطرساز هم لازم نیست مدام به کتابچه اش نگاه کند.» این روزها هم که ویروس کرونا و مبارزه با آن دغدغه اصلی جهانیان است، خیلی از محققان و شرکتهای معتبر پزشکی روی هوش مصنوعی برای کمک به یافتن راه درمان آن حساب میکنند. به عنوان مثال شرکت اکساینشیا در آکسفورد اولین شرکتی بود که دارویی را برای آزمایش روی انسان پیشنهاد کرد که به کمک هوش مصنوعی یافت شده بود.